STICHTING VERANNEMAN (Dutch)

Emiel Veranneman (1924, Kortrijk - 2003, Kruishoutem) was niet alleen binnenhuisarchitect, meubelontwerper, kunstkenner, kunstpromotor en –handelaar. Hij was ook tentoonstellingsmaker, mecenas en levenskunstenaar. Hij dwong in al deze domeinen respect af, zowel nationaal als internationaal.




Als kind bracht Veranneman zijn zomervakanties door in het huis van zijn oom Constant Permeke te Jabbeke. Van Permeke leerde hij het belang van de authenticiteit en van de spontane, bijna natuurlijke kracht, in artistieke creaties.



Veranneman vat aanvankelijk studies architectuur aan in St.-Lucas te Gent. Door de schoolse en beperkende aanpak, verlaat hij echter St. Lucas en schrijft zich in aan het Hoger Instituut Ter Kameren. Op dat ogenblik was Herman Teirlinck er directeur. De invloed van de persoon en de ideeën van de stichter Henri Van de Velde bleven echter sterk doorleven. Veranneman koesterde een grote bewondering voor het gedachtegoed van Van de Velde. Vooral het idee van het Gesammtkunstwerk, het totaalconcept, het samengaan van architectuur, de decoratieve kunsten, design en plastische kunsten binnen een overkoepelende creatie spraken hem aan. In Ter Kameren studeerde Veranneman meubelontwerp, een opleiding die meer gericht was op de ontwikkeling van de eigen creativiteit en dus ook meer overeenstemde met zijn zelfstandig karakter.



Zijn carrière als meubelontwerper vangt hij aan vlak na zijn studies, in 1949, binnen de context van de heropbouw, het nieuwe vitalisme en het streven naar vormvernieuwing in de architectuur, de binnenhuisarchitectuur, de meubelkunst en het design na de Tweede Wereldoorlog. Veranneman ontplooide zich binnen deze vernieuwingsgolf als één van de pioniers van het zogenaamde ‘moderne sociale meubel’.



In 1958 was Veranneman met enkele creaties aanwezig in het Belgisch paviljoen op de Wereldtentoonstelling te Brussel. Vanaf dat jaar krijgt hij steeds vaker werk voor internationale klanten.

Gaandeweg raakt Veranneman echter ontgoocheld in de principes van het ‘moderne sociale meubel’, in de utopie van het esthetische en kwaliteitsvolle meubel voor de massa.

Steeds vaker richtte hij zich op de productie van het unieke stuk of het unieke interieur. Hij ontwikkelde een typische stijl, een alternatief voor het traditionele Vlaamse stijlmeubel. Hij bleef geworteld in de Vlaamse traditie, maar behield een eigen identiteit, gefocust op een grote eenvoud en helderheid in de constructie en met een belangrijke artistieke component zoals het geraffineerde spel van lijnen, het gevoel voor evenwicht, de verfijnde kleur, een minutieuze ambachtelijke afwerking en oog voor integratie van het meubel in de ruimte. Diametraal tegenovergesteld dus aan de industriële productielijnen.



Tijdens zijn carrière zal Veranneman steeds openstaan voor diverse invloeden: hij had niet alleen een bijzondere aandacht voor de kwaliteit van de meubels uit de Renaissance en voor de grote beschavingen uit het verleden, zoals de Ming-periode in China die hij bestudeerde. Ook de Zenfilosofie wist hem te boeien en zou een grote impact hebben op zijn meubelkunst. Zijn ontmoeting met en zijn werk voor de Japanse Zenmeester Oshawa verdient een bijzondere vermelding. Hierdoor werd zijn interesse in de kunst en de filosofieën van het Verre Oosten nog sterker. Steeds vaker zullen zijn eigen meubels een samengaan worden tussen Oosterse en Westerse principes.

De meubels van Veranneman getuigen tegelijk van het feit dat kwaliteit en functionaliteit op zich echter niet voldoende zijn. Hij integreert hierbij tevens een bijna verholen poëzie - zoals men dat ook in de natuur kan aantreffen - die het object verlevendigt.



De Galerie Veranneman die hij in 1965 te Brussel (in de Louisalaan) opende situeerde zich in het verlengde van zijn presentatievisies waarbij hij de confrontatie van beeldende kunst en meubelkunst vooropstelde. Veranneman ontwikkelde er een indrukwekkend tentoonstellingsprogramma waarin hij gebonden en vrije kunst met mekaar combineerde, etnische met moderne kunst, het Oosten met het Westen, geschiedenis met actualiteit, lokaal met internationaal, bekend met onbekend,… de voorbode van wat op monumentale schaal zal realiseren in de Stichting Veranneman waarmee hij in 1974 te Kruishoutem van start ging. De Stichting groeide uit tot een ontmoetingsplatform voor de nationale en internationale kunstscène.



De geestelijke verrijking van het contact met kunstenaars en tentoonstellingsmakers had tevens een invloed op zijn eigen meubelontwerpen. Hij beschouwde het meubel niet langer als een louter functioneel iets, maar als een autonome creatie. Hij liet ook meer ruimte voor het ornament, voor een meer bewogen sfeer naast de imponerende eenvoud, wat zich ook uitte in het gebruik van intarsia, kostbare houtsoorten en lakken.



Reeds van in het prille begin maakte Emiel Veranneman ontwerpen van een uitzonderlijke creativiteit en inventiviteit, binnen zijn absolute premisses van kwaliteit (zowel op het vlak van materialen als op vlak van het ontwerp) en functionaliteit.



Na de tentoonstelling in 1982 in het PMCP te Jabbeke met meubels van Veranneman en de opdracht in 1997 om de onthaalruimte in hetzelfde museum opnieuw in te richten, brengt het PMCP thans, een jaar na zijn overlijden, een tentoonstelling – een hommage- van deze zo getalenteerd ontwerper en telg van de stam van Permeke. Dat deze tentoonstelling opnieuw plaats vindt in het Permekemuseum ligt voor de hand. Het huis ‘De Vier Winden’ was immers de bakermat van de artistieke carrière waarnaar Permeke hem had geleid.



Deze hommagetentoonstelling legt vooral de nadruk op zijn artistieke carrière en toont zijn topstukken in de meubelcreatie. Getuigenissen en portretten van Emiel Veranneman worden hier ook voor het eerst samengebracht en tentoongesteld samen met zijn creaties. Zij illustreren zijn belangrijkheid en de aandacht die hij kreeg van heel wat prominente personen en kunstenaars, zowel in binnen-als buitenland.



Begeleidende publicatie

Boekobject: Emiel Veranneman. Hommage 80.

Gelimiteerde oplage van 500 genummerde exemplaren

Auteurs : W. Van den Bussche, L. Dhaenens, J. Vermassen

(Nederlands - Franstalige uitgave)

95 blz., vier kleurendruk, 58 kleurafbeeldingen, 57zwart-wit afbeelding

Lay out en druk: Graphic Group Van Damme, Oostkamp

Uitgeverij: Stichting Kunstboek, Oostkamp & Carla Veranneman, Kruishoutem

ISBN: 9058561585
.